Zielona herbata

Zielona herbata (Camellia sinensis) znana jest od dawna. Już w 2 tysiące lat p.n.e. w Chinach doceniano jej właściwości uśmierzające ból, wzmacniające odporność i oczyszczające organizm. Z Chin szybko dotarła do innych krajów Wschodu, a stamtąd do Europy. Prawdziwą popularność zyskała jednak dopiero w ostatnich dekadach, kiedy liczne badania naukowe potwierdziły jej dobroczynne działanie. Dlatego też jest ona pozycją obowiązkową dla wszystkich miłośników zdrowego odżywiania oraz picia herbaty.

Zielona herbata – co to za zioło?

Zielona herbata powstaje poprzez zaparzenie liści chińskiej herbaty Camellia sinensis. Świeżo zerwane listki suszy się na słońcu przez około godzinę, a następnie poddaje się działaniu wysokiej temperatury. W Japonii odbywa się to za pomocą pary wodnej dzięki czemu liście są świeższe. Z kolei w Chinach wykorzystuje się do tego celu woki i zwyczajnie praży się liście. Dzięki temu proces oksydacji (utleniania) zostaje powstrzymany, dlatego listki nie ciemnieją, a  przede wszystkim zachowują swoje prozdrowotne właściwości. Następnie  w kolejnych fazach produkcji suszy się je, formuje i pakuje. Herbata zielona powszechnie uprawiana jest w  Chinach oraz w Japonii i Tajlandii, zaś jej skład jest różny w zależności od sposobu uprawy oraz pory zbiorów. Dostępne na rynku herbaty zielone cechują się dużą różnorodnością pod względem smaku i zapachu,  a do najpopularniejszych jej gatunków należą: Matcha, Sencha, Gunpowder czy Bancha

Zielona herbata – jakie są jej właściwości?

Zielona herbata właściwości swoje zawdzięcza minimalnemu procesowi oksydacji, dzięki któremu pozwala zachować zdrowie fizyczne i psychiczne. Jest doskonałym źródłem witamin A, B, C i E oraz wielu minerałów m.in. cynku, potasu, wapnia czy fluoru. Przede wszystkim posiada wysoką zawartość polifenoli i katechin.

 

Właściwości antynowotworowe	Polifenole i katechiny wykazują silne działanie przeciwutleniające oraz przeciwnowotworowe i przeciwmutagenne, a w dodatku nie wykazują żadnych skutków ubocznych. Oznacza to, że według badań i obserwacji, picie zielonej herbaty może opóźniać, a nawet hamować rozwój nowotworów: skóry, płuc, piersi, trzustki, jelita grubego i żołądka.
Zapobiega chorobom związanym z krążeniem	Katechiny obniżają cholesterol we krwi,  zapobiegają powstawaniu miażdżycy i zakrzepów oraz zmniejszają ryzyko udarów, zawałów i chorób serca.
Poprawia funkcjonowanie układu nerwowego	Substancje zawarte w zielonej herbacie wykazują właściwości przeciwdziałające rozwojowi Alzhaimera, choroby Parkinsoan czy demencji starczej. Dodatkowo redukują stres, przez co zapobiegają depresji oraz stabilizują nastrój i odprężają umysł. Z kolei herbata zielona parzona krótko (do 3 minut) pobudza i orzeźwia.
Pozytywnie wpływa na skórę	Zielona herbata opóźnia procesy starzenia się skóry, powstawanie zmarszczek i przebarwień oraz wspomaga walkę z tłustą cerą i trądzikiem. Udowodniono także jej właściwości ochronne przed promieniami UV, dzięki czemu zapobiega powstawaniu poparzeń skóry.
Zapobiega chorobom zębów i dziąseł	Zielona herbata zawiera dużą dawkę fluoru, który wzmacnia szkliwo, a znajdujące się w niej polifenole mają działanie antybakteryjne.
Wzmacnia odporność i oczyszcza organizm	Dzięki zawartości polifenoli, katechin i aminokwasów wpływa na prawidłową pracę układu odpornościowego, chroniąc go przed infekcjami. Pomaga także w oczyszczaniu całego organizmu, ponieważ reguluję prace wątroby i nerek, dzięki czemu przyspiesza proces wydalania toksyn.
Wspomaga odchudzanie	Zawarte w niej katechiny, katechiny, witamina B i kofeina zmniejszają gromadzenie się tłuszczu w organizmie, przyspieszają metabolizm oraz zmniejszają apetyt, przez co wspomagają odchudzanie i walkę z cellulitem.

 

Zielona herbata – jakie są przeciwwskazania do jej picia?

Przeciwwskazania do picia zielonej herbaty obejmuje przede wszystkim dolegliwości związane z niedokrwistością. Nie powinny jej pić osoby z anemią oraz wegetarianie. Zielona herbata w ciąży także nie jest zalecana ze względu na fakt, że może powodować zburzenia związane z wchłanianiem żelaza. Co więcej, istnieje ryzyko, że dzieci, których matki piły ją w dużej ilości urodzą się z rozszczepem kręgosłupa lub zaburzeniami układu nerwowego. Także osoby, które regularnie przyjmują leki powinny dowiedzieć się od lekarza, czy działanie zielonej herbaty nie wpływają na ich skuteczność.

Nie powinno się łączyć napojów kofeinowych, takich jak kawa, cola i herbata zielona – kofeina zawarta w zielonej herbacie pobudza organizm, dlatego przyjmowana w dużej ilości może zaburzać jego funkcjonowaniu. Przeciętna filiżanka naparu zawiera około 2-3 razy mniejszą jej ilość od filiżanki kawy. W przeliczeniu na 1 litr napoju zielona herbata zawiera około 280 mg kofeiny, podczas gdy 1 l kawy parzonej 380-650 mg. A zatem zielona herbata na noc również nie jest zalecana właśnie ze względu na zawartość kofeiny i właściwości pobudzające.

Zielona herbata – jak często można ją pić?

Zielona herbata mimo swoich dobroczynnych właściwości wywołuje również efekty uboczne, jeśli zostanie przedawkowana. Zaleca się picie maksymalnie 8 filiżanek dziennie. Działanie zielonej herbaty może mieć ogromny wpływ na codzienne funkcjonowanie, ponieważ pita w dużych ilościach powoduje m.in.:

• przyspieszone bicie serca;
• nudności;
• osłabienie;
• wymioty;
• zaburzenia snu;
• bezsenność;
• uczucie niepokoju;
• zgagę;
• bóle głowy;
• częste oddawania moczu.

Herbata matcha – czym różni się od herbaty zielonej?

Herbata matcha to sproszkowana herbata zielona. Jej cechą charakterystyczną jest intensywny, zielony kolor. Wywodzi się z  XVIII-wiecznej Japonii i dziś uważana jest za najbogatsze źródło antyoksydantów i bardzo zdrowy zamiennik kawy. Kofeina zawarta w herbacie matcha pobudza, tak jak wypicie kawy, jednak efekt ten utrzymuje się o wiele dłużej i nie przynosi efektu załamania. Dzieje się tak ze względu na obecność L-teaniny, aminokwasu, który łagodzi, relaksuje i przedłuża działanie kofeiny. Ze względu na swoją sproszkowaną postać herbata matcha powoduje przyswajanie wszystkich substancji o odżywczych zarówno rozpuszczalnych,  jak i nierozpuszczalnych w wodzie, co jest podstawową różnicą pomiędzy nią a innymi herbatami zielonymi.

Herbata zielona – jak ja parzyć?

Zielona herbata nie powinna być zalewana bezpośrednio wrzątkiem, ponieważ traci ona wiele ze swoich cennych właściwości. Stąd też bez względu na to, jaki rodzaj wybierzemy warto dowiedzieć się, jak parzyć zieloną herbatę. Przede wszystkim powinna być ona zalewana przegotowaną i przefiltrowana wodą w temperaturze od 60 do 85 stopni Celcjusza. Parzenie zielonej herbaty w zależności od długości odmiennie wpływa na nasze funkcjonowanie. Aby pobudzi organizm wystarczy parzyć ją przez około 2-3 minuty. Z kolei, aby działanie zielonej herbaty wykazywało właściwości relaksujące i uspokajające powinna być parzona do 8 minut. Dodatkowo tą samą porcją herbaty zielonej można parzyć aż trzy razy.

Zielona herbata to bardzo ważny składnik codziennej diety. W zależności od potrzeb potrafi ukoić  skołatane nerwy lub pobudzić do działania. Przede wszystkim jednak warto pić ją ze względu na jej właściwości prozdrowotne i antynowotworowe. Dlatego też cieszy się coraz większym zainteresowaniem nie tylko wśród miłośników zdrowego stylu życia, ale i wśród naukowców, którzy wciąż okrywają coraz to nowe działanie zielonej herbaty.

FAQ – zielona herbata

1. Jakie są właściwości zielonej herbaty?
Do właściwości zielonej herbaty należy przede wszystkim oczyszczanie organizmu z toksycznych substancji, dzięki czemu pomaga np. pozbyć się cellulitu. Jej regularne picie obniża ryzyko zachorowania na niektóre nowotwory, choroby układu krążenia, Alzheimera, Parkinsona i demencję starczą. Zwiększa odporność organizmu. Dzięki silnym właściwościom antyoksydacyjnym spowalnia starzenie się skóry. Usprawnia procesy trawienia, likwiduje zaparcia. Jej picie poprawia nastrój, a w zależności od sposobu zaparzenia, może odprężać lub przygotowywać do wytężonej pracy umysłowej.

2. Jaki jest wpływ zielonej herbaty na odchudzanie?
Zielona herbata pomaga zredukować nadmierną masę ciała. Zawiera katechiny, kofeinę i witaminy z grupy B, które przyśpieszają metabolizm, pobudzając spalanie tkanki tłuszczowej. Hamują też wchłanianie tłuszczów z pożywienia. Poza tym zielona herbata ułatwia wypróżnienia i pozwala pozbyć się toksyn, co również zwiększa efektywność odchudzania.

3. Jak często pić zieloną herbatę?
Zieloną herbatę można pić regularnie, nie przekraczając 8 filiżanek dziennie.

Bibliografia

1. 1. M. Kania, J. Baraniak, Wybrane właściwości biologiczne i farmakologiczne zielonej herbaty (Camellia sinensis (L.) O. Kuntze), Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu, 2011
   2. A. Stańczyk, U. Skolimowska, A. Wędzisz, Zawartość garbników w zielonych i czarnych herbatach oraz właściwości antybakteryjne metanolowych wyciągów, Zakład Bromatologii Katedry Toksykologii i Bromatologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi NR4, 2008, str. 976–980
   3. Szajdek A. , Borowska J.,Właściwości przeciwutleniające żywności pochodzenia roślinnego, Żywność Nauka Technologia Jakość NR 4, 2004